เทรนด์อาหาร

9 อันดับเทรนด์อาหารปี2020 รุกตลาดเอเชีย แนะผู้ประกอบการไทยเจาะตลาดพรีเมียม

ในโอกาสที่งาน Fi Asia 2019 หรือ งาน ฟู้ดอินกรีเดียนท์ เอเชีย 2019 งานใหญ่แห่งวงการอาหารระดับภูมิภาคเอเชีย ได้แถลงข่าวประกาศความพร้อมจัดงานขึ้นในปีนี้ ระหว่างวันที่ 11-13 กันยายน 2562 ที่ไบเทค บางนา ซึ่งเป็นการจัดงานอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 24 แล้ว ทาง อินฟอร์มา มาร์เก็ตส์ จึงถือโอกาสนี้ประกาศ 9 เทรนด์อาหารแห่งอนาคต 2020 โดยชี้ชัดว่า “โปรตีนแทนเนื้อสัตว์” ขึ้นอันดับ เทรนด์อาหาร 2020 ที่น่าจับตามองที่สุด และยกให้ปัจจุบันเป็นยุคแห่งงานวิจัยผสมเทคโนโลยี ย้ำผู้ประกอบการให้เร่งใช้ AI และเปลี่ยนแพ็กเกจจิ้งเพื่อยกระดับคุณภาพสินค้าให้เป็นที่ยอมรับและอยู่ในมาตรฐานโลกชี้ชัด สงครามการค้า จีน vs สหรัฐฯ ส่งผลกระทบวงการอาหารทั่วโลก แต่ในวิกฤตยังมีโอกาส

นางสาวรุ้งเพชร ชิตานุวัตร์ ผู้อำนวยการกลุ่มโครงการภูมิภาคอาเซียน บริษัท อินฟอร์มา มาร์เก็ตส์ กล่าวถึงจุดประสงค์ในการจัดงาน Fi Asia 2019 ว่านางสาวรุ้งเพชร ชิตานุวัตร์

“ในปีที่ 24 ของการจัดงานนี้ Fi Asia ตั้งใจจะสื่อให้เห็นถึงความสำเร็จและความมุ่งมั่นที่จะพัฒนา ยกระดับ และสนับสนุนอุตสาหกรรมอาหารไทยและอาเซียนว่า สามารถแข่งขันได้ในทุกตลาด โดยปีนี้มีผู้จัดแสดงสินค้าถึง 750 บริษัท จาก 50 ประเทศทั่วโลก และคาดการณ์ว่ามีผู้เข้าชมงาน ซึ่งรวมถึงผู้ที่มีศักยภาพในการซื้อและเจรจาธุรกิจมากถึง 20,000 ราย โดย Fi Asia มีอัตราการเติบโตเฉลี่ย 25% ในทุกปีที่มีการจัดงาน และสร้างมูลค่าจากการซื้อ-ขายภายในงานมากถึง 250-300 ล้านบาทในแต่ละปี”

จากนั้น คุณรุ้งเพชร ได้ให้มุมมองเรื่องสงครามการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐที่กำลังเกิดขึ้นว่า “ทั่วโลกต่างได้รับผลกระทบจากสงครามการค้า และต้องเผชิญหน้ากับความยากลำบาก ไม่มากก็น้อยทุกประเทศ เนื่องจากทั้งสหรัฐและจีนนั้นเป็นประเทศมหาอำนาจที่มีทั้งทรัพยากร แรงงาน ผลผลิต และตลาดขนาดใหญ่อยู่ในมือ ผลกระทบที่จะเห็นได้ชัดเจนก็คือ ผู้บริโภคไม่กล้าใช้เงิน เนื่องจากค่าเงินยังผันผวนและภาวะเศรษฐกิจที่ยังไม่เป็นไปตามเป้าหมาย”

“ดังนั้น ทางออกของอุตสาหกรรมอาหารรวมไปถึงภาคการเกษตรของไทย ก็คือ การมองหาช่องว่างที่เกิดจากสงครามการค้า แล้วฉวยโอกาสเอาไว้ด้วยผลผลิตที่มีคุณภาพและได้มาตรฐาน ขณะเดียวกันก็ต้องยอมรับว่าประเทศอื่นก็กำลังตั้งรับและพร้อมแข่งขันในโอกาสนี้อยู่ อย่างเช่นเวียดนามที่อยู่ใกล้จีนและมีการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเวียดนามนี่เองจะกลายมาเป็นคู่ค้าที่สำคัญของจีนในอนาคต”

“ผู้ประกอบการไทยจะต้องเร่งพัฒนาตนเองด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมก่อนที่จะถูกแซงหน้า และควรก้าวเข้าไปเล่นในตลาดพรีเมียมที่อยู่อีกระดับให้มากขึ้น เนื่องจากเป็นตลาดที่ยังไม่ได้รับผลกระทบมากนัก เพราะผู้บริโภคมีกำลังในการซื้อ และต้องการปัจจัยในการบริโภคอย่างพอเพียง”

แนะ ‘9 เทรนด์อาหารแห่งอนาคต 2020’ ชี้โอกาสธุรกิจอาหารที่ยังรอผู้ประกอบการไทยไปบุกเบิก

ส่วนเทรนด์อาหารที่มีการทำข้อมูลอยู่ทุกปีของ Fi Asia คุณรุ้งเพชรรายงานถึงเทรนด์อาหารมาแรงที่สุดในปี 2020 ที่จะถึงนี้ว่ามีดังนี้

โปรตีนแทนเนื้อสัตว์และโปรตีนสายพันธุ์ใหม่

มีมูลค่าตลาดอยู่ที่ 6,725 ล้านบาท และมีแนวโน้มขยายตัว 6.4% ตามความนิยมบริโภคอาหารโปรตีนสูงเพื่อสร้างสมดุลทางโภชนาการทดแทนเนื้อสัตว์ โดยมี Plant Based Food หรือเนื้อไร้เนื้อเป็นดาวรุ่งของเทรนด์นี้ โดยข้อดีของการบริโภคเนื้อสังเคราะห์มีหลายด้าน หากอ้างอิงตามบทความของ โชติกา ชุ่มมี เรื่อง “Lab-grown foods ได้เวลาทำความรู้จักกับอาหารแห่งโลกอนาคตกันแล้ว” ซึ่งเผยแพร่ในเว็บไซต์ EIC | Economic Intelligence Center หรือ www.scbeic.com ระบุว่า ข้อดีของ เนื้อสัตว์เทียมจากโปรตีนพืช หรือ plant-based meat คือ

เป็นทางเลือกสำหรับผู้บริโภคในตลาดที่ต้องการบริโภคโปรตีนที่มีคอเลสเตอรอลต่ำกว่าเนื้อสัตว์ทั่วไปผู้บริโภคได้รับสารอาหารอย่างโปรตีนครบถ้วนโดยไม่ต้องทำบาปด้วยการฆ่าสัตว์ตัดชีวิตลดการแพร่กระจายเชื้อโรคต่างๆ จากสัตว์สู่คนช่วยดูแลสิ่งแวดล้อมทางอ้อม อีกทั้งช่วยให้ระบบนิเวศกลับมามีความสมบูรณ์และสมดุลมากขึ้นลดน้ำตาล เพิ่มความหวานที่ดีต่อสุขภาพ

การเปลี่ยนโครงสร้างอนุภาคของน้ำตาล เพื่อให้ละลายบนลิ้นได้เร็วกว่าเดิม ซึ่งผู้บริโภคจะได้รับรสชาติความหวานเท่าเดิม อาหารมีรสชาติเหมือนเดิม 100% แต่สามารถลดน้ำตาลในการผลิตได้มากถึง 40% จะมาแรงแน่ๆ ในหมู่คนรักสุขภาพ

             อาหารพร้อมทานเพื่อสุขภาพ

โดยคำนึงถึงปัจจัย 5 ประการ คือ มีปริมาณน้ำตาลน้อย ไขมันอิ่มตัวต่ำ ไขมันรวมต่ำ มีใยอาหาร และมีโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอ โดยมีการคาดการณ์ว่าตลาดอาหารพร้อมทานเพื่อสุขภาพในระดับโลกจะมีมูลค่าประมาณ 10,551 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2564

อาหารสำหรับผู้สูงอายุและโภชนาการแบบเฉพาะบุคคล

การเป็นสังคมผู้สูงอายุของประชากรโลก ทำให้อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มต้องให้ความสำคัญกับผู้บริโภคกลุ่มนี้มากขึ้น โดยมีการคาดการณ์ว่าประเทศไทย ในปี 2565 จะมีผู้สูงวัยอายุ 70 ปี มากถึง 4.6 ล้านคน โดยตัวอย่างการคิดค้นอาหารเฉพาะสำหรับผู้สูงอายุนี้ ขออ้างอิงผลงานการวิจัยของ รศ.ดร.ปาริฉัตร หงสประภาส อาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการอาหาร คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่ได้ออกแบบโครงสร้างอาหารสูตรสมดุลโปรตีนสูง ที่มีผลดีต่อสุขภาพหลังการย่อยและการดูดซึมสำหรับกระบวนการผลิตอาหารในระดับอุตสาหกรรมได้สำเร็จ

“งานวิจัยครั้งนี้ เป็นการผลิตอาหารสำเร็จรูปที่ผ่านการแปรรูปโดยการใช้ความร้อน และอาหารผงสำหรับชงดื่ม ที่ให้พลังงานแก่ร่างกายในแต่ละมื้อประมาณ 430 – 460 กิโลแคลอรี และมีสัดส่วนของพลังงานจากคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน ต่อโปรตีน ต่อไขมันเป็น 50:20:30 และ 50:25:25 มีเกลือแร่ วิตามิน รวมถึงมีใยอาหารในสัดส่วนที่เหมาะสมให้คุณค่าทางโภชนาการตามที่ร่างกายต้องการ ไม่มากหรือน้อยเกินไป”

อาหารที่ใช้วัตถุดิบและส่วนผสมจากท้องถิ่น

สืบเนื่องจากพฤติกรรมผู้บริโภคที่หันมาให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมท้องถิ่น หรือความแปลกใหม่อันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่ม ส่งผลให้อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มต้องมองหาวัตถุดิบ และส่วนผสมที่มีในเฉพาะบางพื้นที่เข้ามาใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องดื่มสีใส แต่งกลิ่น แต่งรส สดชื่น เมื่อตลาดเครื่องดื่มเริ่มอิ่มตัว การสร้างสรรค์สินค้าใหม่จึงเป็นอีกทางออกที่สร้างมูลค่าได้อย่างน่าสนใจ โดย Water Plus เครื่องดื่มสีใส แต่งกลิ่น แต่งรส และให้ความสดชื่น เกิดขึ้นมาเพื่อทำตลาดใหม่ หลังจากที่ตลาดเดิมอย่างน้ำอัดลมกำลังถึงจุดอิ่มตัว ซึ่งแน่นอนว่าเทรนด์อาหารแห่งอนาคต 2020 ที่เป็นเครื่องดื่มสีใสนี้ กลุ่มผู้บริโภคที่นิยมน่าจะเป็นกลุ่มเด็กวัยรุ่นไปจนถึงกลุ่มคนทำงานตอนต้น

เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ

จากปัจจัยที่ผู้บริโภคเครื่องดื่มกำลังมองหาสินค้าที่มีน้ำตาลน้อยไปจนถึงไม่มีน้ำตาล แต่ก็ยังคงอยากได้รสชาติอร่อยไปพร้อมกัน เพื่อเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพ เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพจึงถูกคิดค้นขึ้นมากมายในยุคสมัยนี้ โดยเพิ่มส่วนผสมที่มีสรรพคุณแตกต่างกันไป เช่น เพื่อบำรุงสมอง เสริมการทำงานของลำไส้ คงความอ่อนเยาว์

น้ำดื่มบรรจุขวดและน้ำมะพร้าว

ถือเป็นยุคเฟื่องฟูของน้ำดื่มบรรจุขวด เนื่องจากผู้บริโภคมีความต้องการน้ำดื่มที่สะอาดและมีคุณภาพ โดยมีกำลังซื้อเพิ่มขึ้นจากการขยายตัวของ GDP พร้อมปัจจัยหนุนจากอากาศร้อนของปรากฏการณ์ El Nino ทำให้น้ำดื่มบรรจุขวดเป็นที่ต้องการ โดยเฉพาะน้ำมะพร้าว ที่ดื่มแล้วชื่นใจและน้ำมะพร้าวหอมของไทย ก็อร่อยไม่แพ้ชาติใดในโลก

การแปรรูปแมลง

แมลงเป็นอาหารโปรตีนสูงที่สามารถบริโภคทดแทนเนื้อสัตว์ได้ โดยแป้งที่ได้จากการทำแมลงให้เป็นผง 100 กรัม จะให้โปรตีนได้สูงถึง 50% ในขณะที่เนื้อสัตว์อื่นๆ จะให้โปรตีนที่ 30% เท่านั้น แมลงใช้ปัจจัย อาหาร ในการเติบโตน้อยมาก เมื่อเทียบกับสัตว์อื่น จึงสร้างมลพิษให้โลกน้อยมาก มูลค่าตลาดของแมลงทานได้ในตอนนี้ พุ่งไปอยู่ที่ 12,000 ล้านบาท ทีเดียว

ข้อมูลจากผู้จัดงาน Fi Asia 2019 ยังระบุว่า เทรนด์ของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม ปี 2020 มี Food Waste Solutions เพื่อแก้ปัญหาการทิ้งอาหารให้เป็นขยะซึ่งสิ้นเปลืองทรัพยากรในการผลิตเป็นอย่างมาก

AI จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการผลิต และการจัดการ รวมไปถึงสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริโภค

Packaging ต้องคำนึงถึงความสะดวกในการใช้งานและการย่อยสลายตามธรรมชาติ

Bountiful Choice เมื่อแบรนด์ต่างๆ ถูกขับเคลื่อนด้วยอารมณ์และความต้องการของผู้บริโภค นำไปสู่การสร้างสินค้าที่มีความสร้างสรรค์และมีนวัตกรรมที่ตรงกับความต้องการมากยิ่งขึ้น

Rising of Food & Agri-Tech จากการคาดการณ์ว่าประชาการโลกจะเพิ่มเป็น 10,000 ล้านคน เพื่อตอบสนองความต้องการที่เพิ่มขึ้นจะต้องมีผลผลิตทางการเกษตรเพิ่มขึ้นอีก 70% ส่งผลให้เทคโนโลยีและงานวิจัยต่างๆ จะเข้ามามีบทบาทในการเกษตรมากขึ้น

Foodie Influencer จากผลสำรวจที่ระบุว่า ผู้บริโภคกว่า 58% บอกว่าโซเชียลมีเดียและรีวิวมีอิทธิพลต่อการตัดสินใจ ทำให้เสียงบอกต่อมีพลังมากกว่าโฆษณาชวนเชื่อ บทบาทของ Foodie Influencer จึงมีอิทธิพลต่อผู้บริโภคช่างเลือกเป็นอย่างมาก